Giải đáp câu hỏi "Nhựa acrylic có độc không?"

Nhựa acrylic là một loại vật liệu phổ biến và đa dụng, từ sản xuất kính cường lực, vật liệu quảng cáo, đến sản phẩm nội thất và nhiều sản phẩm khác. Mặc dù nó có rất nhiều ứng dụng hữu ích, một câu hỏi thường gặp là liệu nhựa acrylic có độc không? Viện IMIT đem đến cho các bạn bài viết giải thích cho câu hỏi "Nhựa acrylic có độc không?" cùng với đó là những kiến thức về loại nhựa hữu dụng này. Nắm rõ những kiến thức này sẽ giúp quá trình lựa chọn và sử dụng nhựa acrylic dễ dàng và thuận lợi hơn.

Nhựa acrylic

Nhựa acrylic

1. Nhựa acrylic là gì?

Nhựa acrylic, hay polymethyl methacrylate (PMMA) là một loại vật liệu polyme (nhựa) tổng hợp. Nó được sản xuất bằng cách tổng hợp từ các hợp chất hoá học, và sau đó có thể được đúc hoặc gia công thành các sản phẩm hoặc tấm nhựa. 
 
Nhựa acrylic được tổng hợp lần đầu tiên vào năm 1901 bởi nhà hoá học người Đức Otto Rohm. Tuy nhiên, thương mại hoá sản phẩm này đá mất một thời gian và đến những năm 1930, cônt ty Rohm & Haas ở Đức bắt đầu sản xuất nhựa acrylic với tên gọi là plexiglass. Nhựa acrylic được sử dụng để sản xuất kính máy bay hay kính gas khử độc trong thời kỳ chiến tranh và dần được sử dụng rộng rãi trên toàn thế giới cho nhiều mục đích khác nhau kể từ những năm 1950 - 1960. 

2. Cấu tạo của nhựa acrylic

Nhựa acrylic là một loại nhựa tổng hợp nhân tạo qua quá trình polyme hoá hay còn gọi là phản ứng tạo chuỗi với một hay nhiều loại dẫn xuất axit acrylic. Polymethyl methacrylate (PMMA) là loại dẫn xuất phổ biến nhất trong nhóm này.

Cấu trúc nhựa acrylic

Cấu trúc nhựa acrylic

Công thức hoá học của PMMA là C5H8O2:
Đơn vị Methyl methacrylate (MMA): thành phần chính của nhựa acrylic là monomer methy methacrylate (MMA). Đây là một hợp chất hoá học chưa một nhóm metyl (-CH3) và một nhóm acrylate (-COOCH3).
 
Liên kết polyme: MMA có khả năng tự liên kết với nhau thông qua quá trình polym hoá, trong đó các liên kết đôi trong các nhóm acrylate được mở ra để tạo thành các chuối polyme dài.
Cấu trúc polyme: Các đơn vị MMA liên kết thành các chuối dài bằng các liên kết C-C (liên kết cấu trúc cacbon-cacbon) trong quá trình polymer hoá. Cấu trúc này tạo ra một mạng polyme 3D với các chuối dài liên kết với nhau.
 
Nhóm methacrylate: nhóm methacrylate trong cấu trúc của polyme là điểm yếu có khả năng hấp thụ ánh sáng tử ngoại (UV), điều này giúp PMMA trở thành một lựa chọn tốt cho ứng dụng đòi hỏi khả năng chống tia UV, chẳng hạn như kính cường lực.

3. Ưu điểm và nhược điểm của nhựa acrylic

a. Ưu điểm của nhựa acrylic:

  • Độ trong suốt: Nhựa acrylic có khả năng truyền ánh sáng tốt, tương tự như thủy tinh, làm cho nó trở thành lựa chọn tốt cho các ứng dụng đòi hỏi sự trong suốt như kính cường lực, vitrine, và sản phẩm quảng cáo.
  • Độ bền: PMMA có độ bền cao và kháng va đập tốt hơn so với thủy tinh, nó có khả năng chống nứt, trầy xước và chịu áp lực.
  • Nhẹ: Nhựa acrylic nhẹ hơn thủy tinh, giúp giảm trọng lượng cho các ứng dụng yêu cầu vật liệu nhẹ như trong ngành hàng không và ô tô.
  • Chống tia UV: PMMA có khả năng chống tia cực tím (UV), giúp bảo vệ sản phẩm bên trong khỏi tác động của ánh nắng mặt trời.
  • Dễ gia công: Nhựa acrylic dễ dàng được cắt, khoan, uốn cong và gia công thành các hình dạng phức tạp, làm cho nó phù hợp cho nhiều ứng dụng thủ công và công nghiệp.
  • Tùy chỉnh màu sắc: PMMA có thể được sản xuất với nhiều màu sắc khác nhau hoặc trong dạng trong suốt, cho phép tạo ra sản phẩm với nhiều lựa chọn màu sắc.

Đa dạng màu sắc của nhựa acrylic

Đa dạng màu sắc của nhựa acrylic

b. Nhược điểm của nhựa acrylic:

  • Dễ trầy xước: Mặc dù có độ bền tương đối cao, nhựa acrylic có khả năng trầy xước dễ hơn so với thủy tinh, cần phải được bảo quản và vận chuyển cẩn thận.
  • Dễ bị nứt: Trong điều kiện đóng cửa hoặc uốn cong ở nhiệt độ cao, PMMA có thể dễ bị nứt hoặc biến dạng.
  • Biến dạng nhiệt: PMMA có nhiệt độ nsoftening point thấp hơn so với một số loại nhựa khác, làm cho nó dễ biến dạng ở nhiệt độ cao.
  • Khả năng cháy: Nhựa acrylic dễ bị cháy và tạo ra khói độc hại khi bị đốt, cần được sử dụng cẩn thận trong các ứng dụng có liên quan đến lửa.

4. Phân loại nhựa acrylic: 

Nhựa acrylic có thể được phân loại dựa trên nhiều yếu tố khác nhau. Dưới đây là một số nhóm phân loại chính:

  • Dựa trên ứng dụng: Gồm nhựa acrylic tổng hợp và nhựa acrylic nhúng nóng.
  • Dựa trên cấu trúc hoá học: Gồm PMMA trong suốt và PMMA màu.
  • Dựa trên tính chất cơ học: Nhựa acrylic cường lực.
  • Dựa trên độ dẻo: gồm nhựa acrylic cứng và dẻo.
  • Dựa trên ứng dụng cụ thể: gồm nhựa acrylic dạng ống và dạng lá.

5. Ứng dụng của nhựa acrylic

Nhựa acrylic được sử dụng rộng rãi trong nhiều ứng dụng khác nhau do tính chất của nó bao gồm độ trong suốt, độ bền, khả năng gia công dễ dàng và khả năng chống tia UV. Một số ứng dụng phổ biến của nhưa acrylic có thể kể đến như: kính cường lực, vật liệu quảng cáo, ốp trần và vật liệu trang trí, sản phẩm nghệ thuật và trang sức, trang thiết bị y tế, ống quang, kính chắn gió máy bay và đèn chiếu sáng, thuỷ cảnh, ống nước và đồ bảo vệ thiết bị điện tử.

Ngoài ra, chúng ta chắc hẳn cũng không hiếm gặp nhiều sản phẩm khác được sản xuất từ nhựa acrylic trong cuộc sống hàng ngày. Điển hình có thể nhắc đến nhựa acrylic là một trong 2 thành phần chính của sơn mạ kẽm epoxy.

Tìm hiểu thêm về thành phần sơn gốc nhựa acrylic trong bài viết: Sơn mạ kẽm 2 thành phần là gì? Thế nào là sơn kẽm 2 thành phần chất lượng?

Ứng dụng của nhựa acrylic

Ứng dụng của nhựa acrylic

6. Giải đáp câu hỏi "Nhựa acrylic có độc không?"

Nhựa acrylic không độc hại trong điều kiện bình thường sử dụng. Nó thường được sử dụng trong nhiều ừng dụng, chẳng hạn như trong sản xuất kính cường lực, ống quang, vật liệu quảng cáo và nhiều sản phẩm khác. Tuy nhiên, nếu nhựa acrylic bị sử dụng trong điều kiện mà nó bị đốt hoặc nung chảy, có thể tạo ra các hơi độc hại như khí carbon monoxide và các hợp chất độc hại khác.

Khi làm việc với nhựa acrylic trong các ứng dụng thông thường, không có nguy cơ độc tố từ sự tiếp xúc bính thường. Tuy nhiên, cần thực hiện các biện pháp an toàn cơ bản khi làm việc với nhựa acrylic, chẳng hạn như đảm bảo có đủ thồng gió trong phòng làm việc và tránh hít phải bụi nhựa acrylic.

Vậy nếu bạn còn đang thắc mắc rằng nhựa acrylic có độc không, qua bài viết trên đây, Viện IMIT xin đưa ra câu trả lời là nhựa acrylic không độc và an toàn với người sử dụng. Tuy vậy, trong quá trình tiếp xúc và sử dụng cũng cần có những biện pháp bảo vệ bản thân và tránh cho sản phẩm nhựa acrylic tiếp xúc với các điều kiện môi trường hay dung môi có thể phản ứng tạo ra những chất độc bất thường.

Viện IMIT là đơn vị hàng đầu Việt Nam trong lĩnh vực kiểm định và thử nghiểm chất lượng vật liệu. Chúng tôi cung cấp các dịch vụ thử nghiệm vật liệu polyme đạt chuẩn chất lượng.

Nhiệt trị của than đá là gì

Thạch cao có độc không

Viện Đo lường Kiểm định và Thử nghiệm (IMIT)

Địa chỉ: Số 25-27, Phố Trương Định, Quận Hai Bà Trưng, Hà Nội, Việt Nam

Mail: imit.infor@gmail.com

Tư vấn: 0911492529

Website: imit.vn